• Search

    Anne Frank'in Günlüğü: Gizli Oda

    Bu yayın şu dillerde de okunabilir: English Français Español العربية فارسی Русский

    Anne Frank'in, ailesinin ve arkadaşlarının Gizli Oda'da 25 ay boyunca fark edilmeden saklanmaları nasıl mümkün oldu?

    Holokost inkârcılarının iddiası:

    Gizli Oda'da saklanan Frank ailesi ve arkadaşları 25 ay geçmeden uzun süre önce fark edilirdi.

    Örneğin 1982 yılında, Fransız Holokost inkârcısı Robert Faurisson, Frank ailesinin saklandığı yere, komşuların Frank ailesini ve arkadaşlarını kolayca gördüğü "camdan bir ev" demiştir.[1] Ayrıca, "sallanan dolabın" bir "saçmalık" olduğunu da iddia etti. Ona göre, başkaları dolabın sadece yerleştirildiğini değil, bulunduğu yerin "tuhaflığını" da fark etmedi. Faurisson, "o evlerde gizli bir hayat sürmenin çok düşük bir olasılık" olduğunu ileri sürmektedir. Böyle "imkansızlıklar, anlamsızlıklar ve saçmalıklar" Anne'nin günlüğünün "hiçbir şekilde gerçek olamayacağı" anlamına gelmektedir. Bunun yerine, günlüğün "edebi bir sahtekarlık" olduğunu ve "kalabalık sahte hatıralar rafına koyulması gerektiğini ileri sürmektedir.[2]

    Gerçekler şunlardır:

    Gizli Oda'nın sakinlerinin 25 ay boyunca yakalanmadan saklanamamaları için hiçbir neden yoktur. Binaya başkaları geldiği zaman hiç gürültü yapmadılar. Koruyucuları da odanın tasarımı da gizlenmelerine yardımcı olmuştur.

    Gizli Odada'daki hayatla ilgili gerçekler:

    Gürültüler:

    Faurisson gibi Holokost inkârcıları, odadakilerin komşular ve ofis çalışanları tarafından duyulabileceğini iddia ettiklerinde, ana kaynak olarak Anne'nin günlüğünü kullanmaktadırlar. Örneğin Faurisson, Anne'nin günlükte bahsettiği her küçük sesi listelemiştir. Örnek olarak, Bayan van Daan'ın 5 Ağustos 1943 günü öğleden sonra 12.30'da elektrikli süpürge kullandığını not etmiştir. Ona göre, bu faaliyet onların kolayca yakalanmalarına yol açardı. Ancak Faurisson'un kanaati, Bayan van Daan'ın elektrikli süpürgeyi yalnızca ofis çalışanlarının öğle yemeği saatinde çalıştırdığı gerçeğini kasıtlı olarak yok saymaktadır. Anne'nin günlüğünde ifade edildiği üzere, depocu "öğle yemeğine eve gittiği" için "herkes rahat bir nefes almıştır."[3]

    Frank ailesi ve arkadaşları, ofistekilerin veya 263 Prinsengracht'a bitişik binalardakilerin onları duyacağından korktukları için çok tedbirler alıyorlardı. Alt kattaki iş yerlerinin açık olduğu sabah 08.00 ile akşam 18.00 saatleri arasında tamamen sessiz olmaya uğraşıyorlardı. Koruyucularından biri onlara binanın resmen boş olduğunu işaret edene kadar kasıtlı hiçbir ses çıkarmıyorlardı. Anne şöyle yazmıştı, "bütün gün tek kelime etmeden oturmak zorunda kalmak hiç hoşuma gitmiyor. . . Normal günlerde fısıldayarak konuşmamız gerekiyor; konuşamamak veya hareket edememek on kat daha kötü. " (1 Ekim 1942)

    O kadar uğraşmalarına rağmen Frank ailesi ve arkadaşları birkaç kez yakalanmaktan kıl payı kurtuldu. Bir keresinde, depoda değerler şeyler bulunduğunu bilen mahalleden iki genç binaya gizlice girmişti. Bir tanesi daha sonra şöyle söyledi: "Aniden tuvalet sifonunun çekildiğini duydum. Borular bizim evdeki gibi arka taraftan aşağı iniyordu. O zaman binada birileri olduğunu anladım ve 'çıkalım buradan!' diye düşündüm. Bu konuda hiçbir şey konuşmadık. Ağzımızı kapalı tutmaya alışkındık, çünkü biz de kendi evlerimizde belirli aralıklarla birilerini saklardık."[4] Bu durum, Anne'nin yazdığı diğer durumlar gibi, Frank ailesini ve arkadaşlarını çok korkuttu. Anne, sık sık yakalanacaklarını hissettiklerini yazdı.

    Komşular ve Teşhir Olma:

    263 Prinsengracht'ta, odanın bulunduğu yer aslında ortak bir depo alanını kullanan iki ayrı evdi. Bu depo bütün binanın önünden arka tarafına doğru uzanıyordu. Sokaktan ve kanaldan evin, içinde oda bulunan ayrı bir arka bölümünün olduğuna dair hiçbir görünür emare yoktu. Ancak odada avlu alanına bakan pencereler vardı. Avlunun etrafı, bu ortak alanı paylaşan bina bloklarıyla çevriliydi.

    Holokost inkârcısı Robert Faurisson, odada saklananların avludan görülecek elektrik lambaları ve mumlar kullandığını iddia etmektedir. Faurisson'un yorumunun aksine, Frank orada saklanırken binanın (oda alanı) arka tarafındaki pencereler perdelerle kaplıydı. Frank ailesi ve arkadaşları şüphe çekmemek için bu pencereleri kapalı kalmasına dikkat ederdi. Anne bunu şu şekilde kaydetti: ". . .saat sekizde hepimiz zifiri karanlık koridordan geçerek alt katta toplandık. . . hücrede. Bu odada hiç pencere olmadığı için ışıkları açabilirdik. " (7 Aralık 1942)

    Ayaklı kitaplık/dolap:

    Odanın girişine yalnızca, Frank'in koruyucularından biri olan müdür Victor Kugler'in özel ofisinden ulaşılabiliyordu. Odayı, tek girişini kamufle eden ayaklı bir kitaplık/dolap saklıyordu. İş yerine gelen ziyaretçilerin Kugler'in ofisinden ileri gitmesine asla izin verilmiyordu. Böylece, binaya cadde katından girenler, Kugler'in ofisini kullanmadıkça odaya giden merdivenlere doğrudan ulaşamıyordu. Koruyucularından bir diğeri olan Johan Voskuijl ayaklı bir kitaplık yaptı. Kitaplığın yerleştirildiğini, odanın orada olduğunu bilmeyen hiç kimse fark edemezdi.[5]

    Ayrıca, kitaplık gözle görünür bir "tuhaflık" değildir. Uygunsuz olduğuna dair hiçbir iz yoktur. Oda, nadiren lazım olan iş kayıtlarının ve başka eşyaların tutulduğu bir alan gibi görünmektedir; bu nedenle kitaplık gayet doğal bir mobilyadır. Evi yakından tanımıyorsanız veya elinizde kat planının bir nüshası yoksa, kitaplığın arkasında bir oda olduğuna inanmak için hiçbir neden yoktur. Kitaplığın ne kadar etkili olduğu Anne'nin günlüğünde 11 Nisan 1944 günü şu şekilde yazılmıştır:

    Saat on, merdivenlerde ayak sesleri. Babam solgun ve gergin bir biçimde içeri girdi. Arkasından da Bay van Daan. 'Işıkları kapatın, parmaklarınızın ucunda üst kata çıkın, polis gelecek!'. . . Aklımıza zifiri karanlıkta oturmaktan başka bir şey gelmedi. . . Kimse kılını kıpırdatmadı. Merdivenlerde ayak sesleri, sonra kitaplığın sallanması. Bu anı, tarif etmek mümkün değil. . . Herkesin vücudu titredi. Birilerinin dişlerinin birbirine vurduğunu duydum. Kimse tek kelime etmedi.

    Anne Frank Model House, by Alexisrael [Public domain], via Wikimedia Commons. Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0 Unported license. Wikimedia commons.
    Anne Frank Model Ev, Alexisrael [Genel kullanıma açık], Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0, Wikimedia commons aracılığıyla.

    Sonunda, davetsiz misafirler kitaplığın sırrını keşfetmeden ayrıldı. Bu, kitaplığın o küçük odadaki doğal varlığının bir göstergesiydi. Frank ailesi tutuklanınca, muhbir tam yerlerini söylediği için, polis doğrudan kitaplıklı kapıya gitti.

    Açıktır ki, Gizli Oda'daki hayat tehlikeli ve belirsizdi ancak; evin yapısı, koruyucuları ve dikkatli davranmaları gibi bazı etkenler, Frank ailesinin ve arkadaşlarının 25 gün gizlenmesini mümkün hale getirdi. Bu durum, 4 Ağustos 1944 gününe, şansları artık tükenene kadar sürdü.

    Sonuç:

    Odanın sakinleri sessiz olmak için çok dikkatli davrandılar ve orada saklandıklarını hiçbir şekilde belli etmemeye çalıştılar. Yalnızca, ofis çalışanları binayı akşamları terk ettiğinde ve hafta sonları biraz daha "normal" hayat sürebildiler. Yine de ışık ve gürültü konusunda çok dikkatliydiler.

    Avluya açılan pencereler perdelerle kaplıydı ve odanın girişini ayaklı bir kitaplık kamufle ediyordu. Çok dikkatli davranmalarına rağmen birkaç kez yakalanmaktan kıl payı kurtuldular. Benzer şekilde, odada birilerinin olduğunu en azından bazı komşuların bildiği belliydi. Ne sebeple olursa olsun, onları ele vermemeyi seçtiler. Frank ailesine ihanet edenlerin böyle çekinceleri yoktu.

    Yukarıda sayılan nedenlerden dolayı, Faurisson'un iddiası (Frank ailesinin ve arkadaşlarının hemen yakalanacağı) desteklenmemektedir.

     

    NOTLAR

    [1] Robert Faurisson, "Anne Frank'in Günlüğü Gerçek mi?" Tarihi İnceleme Dergisi, Bahar 1982 (Cilt 3, Sayı. 2) at www.ihr.org/jhr/v03/v03p147_Faurisson.html.

    [2] Robert Faurisson, "Anne Frank'in Günlüğü Gerçek mi?"

    [3] Tüm günlük alıntıları Anne Frank: Genç Bir Kızın Günlükleri'nden alınmıştır (Eksiksiz Basım), çeviren Susan Massotty, düzenleyen Otto H. Frank ve Mirjam Pressler (Bantam Books, 1994).

    [4] Bkz. Hans ve Els Wijnberg'in Anne Frank'in Evinin İçi: Anne'nin Dünyasında Resimli Bir Yolculuk'taki açıklamaları (Overlook Duckworth, 1999), s. 53.

    [5] Anne Frank'in Evinin İçi: Anne'nin Dünyasında Resimli Bir Yolculuk (Overlook Duckworth, 1999), s. 72-73, 98.